Wat is de juiste volgorde van de Dune boeken?

Dankzij de nieuwe aanpassing van de Dune film, geregisseerd door Denis Villeneuve’s, is er opnieuw belangstelling ontstaan voor de Dune boeken. Weten waar je moet beginnen met de boeken kan echter behoorlijk wat hoofdpijn veroorzaken. Daarom hebben we voor jou de Dune boeken op de juiste volgorde gezet!

Wat is het verhaal van Dune?

Dune speelt zich af in een fictieve, verre toekomst in het jaar 10.191 waar adellijke huizen een samenleving leiden die zich uitstrekt over vele planeten. Het verteld het verhaal van een familie die wordt verraden door hun meesters en gedwongen wordt om samen te werken met de inheemse bevolking van een planeet om te overleven.

De schrijver van Dune

Frank Herbert was oesterduiker, fotograaf, tv-cameraman en journalist. Zijn eerste roman, The Dragon in the Sea verscheen in 1956. Daarna schreef hij bijna tien jaar achtereen korte verhalen voor verschillende tijdschriften. Een combinatie van twee korte verhalen die hij schreef voor Astounding, leverde hem in het begin van de jaren zestig het idee op voor zijn bijdrage aan de geschiedenis van de SF: Duin. Het werd aanvankelijk door maar liefst eenentwintig redacteuren afgewezen, maar groeide uit tot een wereldwijde cult classic.

De uitbreiding van het Dune-universum: boeken na Frank Herbert

Na Frank Herberts dood in 1986 bleef het Dune-universum groeien. Zijn zoon Brian Herbert werkte samen met sciencefiction-auteur Kevin J. Anderson om het universum verder uit te breiden met prequels, sequels en tussenliggende verhalen:

De Prequel Trilogieën - Waaronder 'Prelude to Dune' en 'Legends of Dune', die de geschiedenis vóór de gebeurtenissen van het originele boek verkennen.
De Sequels - 'Hunters of Dune' en 'Sandworms of Dune', gebaseerd op Frank Herberts aantekeningen voor wat zijn zevende Dune-boek had moeten worden.
De Heroes of Dune-serie - Die zich richt op belangrijke personages uit de originele saga.
Great Schools of Dune - Een prequel-trilogie die zich afspeelt na de Butlerian Jihad.

Deze uitbreidingen hebben gemengde reacties ontvangen van fans. Sommigen waarderen de extra verhalen en inzichten in het Dune-universum, terwijl anderen vinden dat ze niet de diepgang en literaire kwaliteit van Frank Herberts originele werken evenaren. Desondanks hebben deze boeken geholpen om het Dune-universum levend te houden en toegankelijk te maken voor nieuwe generaties lezers.

De uitgebreide reeks biedt fans de mogelijkheid om dieper in de geschiedenis van het universum te duiken en meer te leren over de oorsprong van belangrijke facties zoals de Bene Gesserit, de Mentaten en het Ruimtegilde. Voor completisten die elk aspect van het Dune-universum willen verkennen, bieden deze boeken waardevolle aanvullende informatie.

Dune op het grote scherm: van Lynch tot Villeneuve

De dune boeken stonden lange tijd bekend als "onverfilmbaar" vanwege hun complexiteit en omvang. Toch zijn er verschillende pogingen gedaan om het epische verhaal naar het grote scherm te brengen:

David Lynch's Dune (1984)

De eerste grote verfilming kwam van regisseur David Lynch, met Kyle MacLachlan als Paul Atreides. Deze film probeerde het hele eerste boek in één film te persen, wat resulteerde in een verwarrend verhaal voor mensen die het boek niet hadden gelezen. Ondanks de visuele ambitie en een sterrencast (waaronder Sting en Patrick Stewart) werd de film geen commercieel succes. Toch heeft Lynch's Dune een cultstatus verworven en wordt de film gewaardeerd om zijn unieke visuele stijl en atmosfeer.

Miniseries (2000-2003)

Syfy Channel (toen nog Sci-Fi Channel) produceerde twee miniseries:

Frank Herbert's Dune (2000) - Een driedelige miniserie die meer tijd nam om het verhaal te vertellen dan Lynch's versie.
Frank Herbert's Children of Dune (2003) - Deze vervolgserie combineerde de verhalen van 'Dune Messiah' en 'Children of Dune'.

Beide series werden beter ontvangen dan Lynch's film en wonnen Emmy Awards voor hun visuele effecten.

Denis Villeneuve's Dune (2021-2023)

De meest recente en succesvolle adaptatie komt van regisseur Denis Villeneuve. Zijn aanpak was om het eerste boek in twee delen te splitsen:

Dune: Part One (2021) - Deze film behandelt ongeveer de eerste helft van het originele boek en werd geprezen om zijn visuele pracht, trouw aan het bronmateriaal en sterke cast, waaronder Timothée Chalamet als Paul Atreides, Rebecca Ferguson als Lady Jessica, en Oscar Isaac als Hertog Leto.
Dune: Part Two (2023) - Het vervolg dat de tweede helft van het eerste boek verfilmt, met de toevoeging van nieuwe personages gespeeld door Florence Pugh, Austin Butler en Christopher Walken.

Villeneuve's versie heeft zowel kritische als commerciële erkenning gekregen en wordt geprezen om de manier waarop het de complexe thema's en worldbuilding van Herbert's werk respecteert, terwijl het tegelijkertijd een visueel adembenemende filmervaring biedt. De films hebben een nieuwe generatie fans geïntroduceerd aan het Dune-universum en de interesse in de originele dune boeken doen opleven.

Waarom de dune boeken nog steeds relevant zijn

Meer dan vijftig jaar na de publicatie van het eerste boek blijven de dune boeken relevant en invloedrijk. Er zijn verschillende redenen waarom deze saga de tand des tijds heeft doorstaan:

Tijdloze thema's

Herbert's verkenning van thema's zoals machtsmisbruik, religieus fanatisme, ecologisch bewustzijn en de gevaren van het volgen van charismatische leiders resoneren nog steeds in onze huidige maatschappij. De politieke intriges en machtsstructuren in Dune weerspiegelen veel van wat we in onze eigen wereld zien.

Ecologisch bewustzijn

Lang voordat klimaatverandering een mainstream onderwerp werd, benadrukte Herbert het belang van ecologisch evenwicht. De zorgvuldige aandacht voor de ecosystemen van Arrakis en hoe mensen deze beïnvloeden, was zijn tijd ver vooruit.

Complexe personages

De personages in Dune zijn geen eendimensionale helden of schurken. Ze hebben allemaal hun eigen motivaties, zwakheden en sterktes. Deze nuance maakt de verhalen rijk en gelaagd, en zorgt ervoor dat lezers steeds nieuwe inzichten krijgen bij herlezing.

Culturele invloed

De invloed van Dune is te zien in talloze andere sciencefiction-werken, van Star Wars tot Game of Thrones. Concepten zoals de woestijnplaneet, de spice melange, en de politieke intriges hebben generaties schrijvers en filmmakers geïnspireerd.

Voor nieuwe lezers kan het beginnen met de dune boeken intimiderend lijken vanwege de omvang en complexiteit. Toch loont het de moeite om te beginnen met het originele 'Dune' en je langzaam in het universum onder te dompelen. De rijkdom aan details, de gelaagdheid van de verhalen en de diepgang van de personages maken het tot een onvergetelijke leeservaring.