Lichtsporen

Dit boek is een kunstbeschouwend werk voor de audio-visuele disciplines. De audio-visuele kunsten worden beschouwd als een geïntegreerd onderdeel van de kunstgeschiedenis en daarom worden de wetmatigheden die gelden voor de klassieke beeldende kunst toegepast op de audio-visuele kunsten.
In het eerste deel komt de geschiedenis van fotografie en film aan bod. Bij de chronologische behandeling worden representatieve beelden besproken. Het tweede deel geeft een overzicht van de fotografische disciplines van de meest objectief registrerende tot de meest poëtische, namelijk documentaire, toegepaste en autonome fotografie. Aan de hand van de contrasttheorie wordt in het derde deel de jonge fotografiegeschiedenis gepresenteerd als een opeenvolging van stromingen en tegenstromingen. Het vierde deel biedt een analyse van de beeldvorm in beeldelementen, een kunstbeschouwing met de nadruk op het behandelde beeldaspect en foto (filmstill) analyses. De verschillende aspecten van het (audio-visuele) kunstwerk als vorm, inhoud, context en functie komen in dit boek aan de orde.
Dit boek, uniek voor het Nederlandse taalgebied, werd fraai geïllustreerd en geheel in kleur gedrukt. Speciaal voor gebruik binnen onderwijssituaties wordt een aanvullend werkboek ontwikkeld.

Inhoud

Inleiding 11

SECTOR A Geschiedenis van de fotografie 16

Hoofdstuk 1 Van heliografie tot digiprint 17
De bakermat van de fotografie 17
Impressionisme 19
Negentiende eeuwse filosofieën 19
Irrationalisme 20
Positivisme 20
Naturalisme 21
De pioniers van de fotografie 21
De ontdekking 21
De ontwikkeling van de fotografie in de tweede helft
van de negentiende eeuw 24
Picturalisme 29
Realisme 31
De twintigste eeuw 32
Interbellum 33
Duits expressionisme 33
Dadaïsme 34
Futurisme 34
Großstadtthema 35
Vitalisme 37

Moderne fotografie in het begin van de twintigste eeuw 39
Straight photography 40
Surrealistische fotografie 42
Magischrealistische fotografie 43
De Parijse school 44
Documentaire fotografie 48
Landschapsfotografie 51
Na de Tweede Wereldoorlog 52
Neorealisme 52
Existentiefilosofie 52
Frankfurter Schule 53
Fotografie na 1945 53
Spontane fotografie 54
Conceptueel-documentaire fotografie 55
Abstracte fotografie 56
Popart fotografie 57
Conceptuele fotografie 60
Postmoderne fotografie 64
Hypermoderne Fotografie 70
De invloed van de fotografie op de kunst 73

SECTOR B Fotografische disciplines 78

Hoofdstuk 2 Van registratie naar poëzie 79
1 Documentaire fotografie 79
A Snapshotfotografie 81
B Documentaire fotografie sec 83
C Subjectieve documentaire fotografie 85
D Geënsceneerde documentaire fotografie 91
2 Toegepaste fotografie, gebruiksfotografie 93
A Fotografie als registratie 94
B Toegepaste geënsceneerde fotografie, reclame-
fotografie, geënsceneerde fictie 94
C Toegepaste semi-journalistieke fotografie 97
D Propagandafotografie 97
E Toegepaste reportagefotografie 98
F Modefotografie 98
G Glamourfotografie 103
3 Kunst- of autonome fotografie, fotografie als artistiek
medium 103
De vorm 104
Het modernistisch formalisme 107
De inhoud 109
De symbooltheorie 112
De context 113
A Autonome realistische fotografie 113
B Autonome fantastisch-realistische fotografie 114
C Autonome geënsceneerde fotografie 116
D Conceptuele fotografie 118
E Abstraherende fotografie 118
Sector C Stromingen en tegenstromingen 120

Hoofdstuk 3 Het contrastmodel 121
1 Lineair-picturaal 123
2 Plast