Wij zijn de wrekers over dit alles

‘Wij zijn de wrekers over dit alles’ van Conny Braam beschrijft de dodenmars vanuit Auschwitz van een lange stoet uitgeputte gevangenen, onder wie sergeant Jakob Witbooi, kleinzoon van de Afrikaanse vrijheidsstrijder Hendrik Witbooi.

Samen met duizenden witte, zwarte en bruine Zuid-Afrikanen is hij in 1942 in Noord-Afrika krijgsgevangen gemaakt en naar Europa vervoerd. Ondanks de barre omstandigheden in de krijgsgevangenkampen blijven de raciale verhoudingen van thuis bepalend voor de onderlinge verstandhouding.

Als Jakob en zijn vrienden eind 1944 als dwangarbeiders bij IG Farben in Auschwitz III terechtkomen, begrijpt hij dat dit de ultieme consequentie van racisme is. Heimelijke gesprekken met de Joodse Amsterdammer Wolfie Waterman doen hem inzien dat zijn vertrouwen in de belofte van Churchill dat meevechten tegen de nazi’s de gekoloniseerde soldaten stemrecht zal opleveren, onterecht is. Het einde van de oorlog zal de Zuid-Afrikanen apartheid brengen.